Electric Vehicles ทำโลกร้อนขึ้น? เมื่อพลังงานยังไม่สะอาด

April 21, 2025

EVs ทำร้ายโลก? ถ้าไม่ใช้พลังงานสะอาด รถยนต์ไฟฟ้าอาจเพิ่มคาร์บอนมากกว่าที่คิด

ในช่วงไม่กี่ปีที่ผ่านมา รถยนต์ไฟฟ้า (EVs) ถูกยกย่องให้เป็นทางออกสำคัญของโลกในการลดปัญหาการปล่อยก๊าซเรือนกระจก หลายประเทศต่างผลักดันนโยบายสนับสนุน EV อย่างหนัก เพื่อเปลี่ยนผ่านจากเครื่องยนต์สันดาปภายในไปสู่พลังงานสะอาด อย่างไรก็ตาม งานวิจัยล่าสุดกลับเผยความจริงที่น่าตกใจว่า หาก EV เหล่านี้ยังคงใช้ไฟฟ้าจากเชื้อเพลิงฟอสซิล พวกมันอาจไม่ได้ลดคาร์บอนอย่างที่เราคิด แต่อาจ “ซ้ำเติมปัญหาโลกร้อน” ให้แย่ลงด้วยซ้ำ

EV อาจเป็นดาบสองคม หากไม่มีพลังงานสะอาดรองรับ

งานวิจัยที่เผยแพร่ในปี 2025 โดยทีมวิจัยนานาชาติระบุว่า การใช้ EV จะให้ประโยชน์ด้านการลด CO₂ อย่างแท้จริงก็ต่อเมื่อ “แหล่งผลิตไฟฟ้า” นั้นมาจากพลังงานหมุนเวียน เช่น พลังงานแสงอาทิตย์ ลม หรือพลังน้ำ หากยังคงพึ่งพาโรงไฟฟ้าถ่านหิน หรือก๊าซธรรมชาติ ไฟฟ้าที่นำมาใช้ชาร์จ EV ก็ยังแฝงมาด้วยการปล่อยก๊าซเรือนกระจกในปริมาณสูง และในบางภูมิภาค อาจทำให้ปริมาณ CO₂ โดยรวมเพิ่มขึ้นมากกว่าการใช้รถยนต์น้ำมันด้วยซ้ำ

ประเทศที่ใช้ EV แล้วปล่อยคาร์บอนเพิ่ม ตัวอย่างจากโลกจริง

ข้อมูลจากแบบจำลองการปล่อยคาร์บอนแสดงให้เห็นว่า บางประเทศ เช่น อินเดีย จีน และประเทศแถบตะวันออกเฉียงใต้ ยังคงพึ่งพาไฟฟ้าจากถ่านหินและก๊าซเป็นหลัก การส่งเสริม EV อย่างรวดเร็วโดยไม่มีการพัฒนาโครงสร้างพลังงานสะอาดให้เพียงพอ อาจทำให้เกิด “ผลย้อนกลับ” ที่ไม่พึงประสงค์ กล่าวคือยิ่งมี EV มากขึ้น พลังงานฟอสซิลที่ใช้ผลิตไฟฟ้าก็ยิ่งถูกเรียกใช้มากขึ้นตามไปด้วย

การผลิต EV เองก็สร้างคาร์บอนเช่นกัน

แม้ในระยะยาว EV จะปล่อยคาร์บอนน้อยกว่ารถยนต์น้ำมัน แต่ในกระบวนการผลิตโดยเฉพาะ การผลิตแบตเตอรี่ลิเธียมไอออน ยังปล่อยคาร์บอนในปริมาณสูง หากไม่ควบคุมหรือปรับเปลี่ยนโรงงานผลิตให้ใช้พลังงานสะอาด หรือวัตถุดิบที่มีความยั่งยืน ปริมาณคาร์บอนที่ปล่อยจากห่วงโซ่การผลิตก็ยังคงน่ากังวล

การเปลี่ยนผ่านสู่ EV อย่างยั่งยืนต้องมาคู่กับพลังงานหมุนเวียน

สิ่งที่งานวิจัยต้องการสื่อสารคือ EV ไม่ใช่ “เวทมนตร์” ที่จะแก้ปัญหาสภาพภูมิอากาศได้เพียงลำพัง หากไม่มีการลงทุนในการผลิตพลังงานสะอาดอย่างเพียงพอ โลกอาจกำลังเปลี่ยนรูปแบบการปล่อยคาร์บอน จากท่อไอเสีย ไปยังโรงไฟฟ้าแทน

ประเทศที่สามารถควบคุมสมดุลนี้ได้ เช่น นอร์เวย์ หรือสวีเดน ที่ใช้พลังงานสะอาดเกือบ 100% จึงเป็นตัวอย่างสำคัญของการเปลี่ยนผ่าน EV ที่แท้จริงและมีประสิทธิภาพ

ความสำคัญของนโยบายและการวางแผนแบบองค์รวม

การส่งเสริม EV จำเป็นต้องพิจารณาทั้งระบบ ตั้งแต่ต้นน้ำ (การผลิตแบตเตอรี่และรถ) กลางน้ำ (การใช้ไฟฟ้าชาร์จ) และปลายน้ำ (การจัดการแบตเตอรี่ใช้แล้ว) รวมถึงการพัฒนาโครงสร้างพื้นฐาน เช่น สถานีชาร์จพลังงานแสงอาทิตย์ หรือการลงทุนใน grid อัจฉริยะที่สามารถจัดการพลังงานหมุนเวียนได้อย่างมีประสิทธิภาพ

บทสรุป EV จะช่วยโลกได้จริง หากใช้ไฟฟ้าอย่างถูกทาง

แม้ผลการศึกษาจะดูเหมือนตั้งคำถามกับอนาคตของ EV แต่แท้จริงแล้วมันคือคำเตือนที่มีคุณค่า เราไม่ควรหยุดพัฒนา EV แต่ควรทำให้มั่นใจว่าพลังงานที่ใช้ในการขับเคลื่อน EV นั้น “สะอาดจริง” ไม่ใช่เพียงแค่การเปลี่ยนรูปแบบของมลพิษเท่านั้น

การพัฒนา EV อย่างยั่งยืนควรมาควบคู่กับนโยบายพลังงานสะอาดที่เข้มแข็ง และการให้ความรู้กับผู้บริโภคเกี่ยวกับผลกระทบที่อาจเกิดขึ้น เพื่อให้เทคโนโลยีนี้กลายเป็นส่วนหนึ่งของการแก้ปัญหา ไม่ใช่การเพิ่มภาระให้โลกใบนี้

คุณคิดว่า EV จะช่วยลดมลพิษได้จริงไหมในบริบทของประเทศไทย?
ช่วยแชร์บทความนี้ให้เพื่อนหรือคนที่กำลังตัดสินใจเปลี่ยนมาใช้รถยนต์ไฟฟ้า
หรือคอมเมนต์ด้านล่างว่า คุณอยากเห็นการลงทุนในพลังงานสะอาดในรูปแบบไหนมากที่สุด

Post Views: 44