แอฟริกาใต้เปิดตัว Renewable Energy Masterplan เปลี่ยนอนาคตประเทศ

April 20, 2025

South Africa พลิกเกมพลังงาน! เจาะแผนแม่บท Renewable Energy ปี 2025

ในขณะที่หลายประเทศทั่วโลกกำลังเร่งเครื่องสู่การเปลี่ยนผ่านด้านพลังงาน แอฟริกาใต้ก็ได้ก้าวขึ้นมาเป็นอีกหนึ่งประเทศที่แสดงจุดยืนชัดเจนต่อการพัฒนาอุตสาหกรรมพลังงานหมุนเวียน ด้วยการประกาศ “แผนแม่บทพลังงานหมุนเวียนแห่งชาติ” อย่างเป็นทางการในปี 2025 ซึ่งนับเป็นก้าวสำคัญที่อาจเปลี่ยนโฉมโครงสร้างเศรษฐกิจและพลังงานของประเทศในระยะยาว

แม้ในอดีตแอฟริกาใต้จะพึ่งพาถ่านหินเป็นแหล่งพลังงานหลักมานานหลายทศวรรษ แต่ภาวะไฟฟ้าดับ การเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ และแรงกดดันจากการลงทุนระดับโลก ได้ผลักดันให้รัฐบาลตัดสินใจอย่างชัดเจนว่าถึงเวลาแล้วสำหรับการเปลี่ยนทิศทางพลังงานไปสู่ความยั่งยืน

แผนแม่บทที่ไม่ใช่แค่พลังงาน แต่คือโครงสร้างเศรษฐกิจใหม่

แผนแม่บทฉบับนี้ไม่ได้มองพลังงานหมุนเวียนแค่ในเชิง “ทางเลือก” แต่ถือเป็น “กลยุทธ์หลัก” ในการฟื้นฟูเศรษฐกิจ สร้างงาน และลดช่องว่างความเหลื่อมล้ำ โดยเน้นการกระจายศูนย์การผลิตไฟฟ้าออกจากระบบเดิมที่รวมศูนย์อยู่กับรัฐวิสาหกิจ

ภายใต้แผนนี้ รัฐบาลได้วางเป้าหมายที่จะผลักดันพลังงานแสงอาทิตย์ ลม และชีวมวลให้กลายเป็นแกนกลางของโครงสร้างพลังงานในอนาคต โดยเฉพาะในพื้นที่ห่างไกลที่ระบบโครงข่ายไฟฟ้ายังเข้าไม่ถึง

ความพร้อมของประเทศคือจุดแข็ง

แม้หลายประเทศในทวีปแอฟริกาจะยังขาดแคลนโครงสร้างพื้นฐานด้านพลังงานที่ทันสมัย แต่แอฟริกาใต้มีจุดแข็งที่ไม่ควรมองข้าม ทั้งในเรื่องของแสงแดดที่มีตลอดทั้งปี ทำให้เหมาะกับการพัฒนาโซลาร์ฟาร์มขนาดใหญ่ รวมถึงพื้นที่ราบที่สามารถรองรับฟาร์มกังหันลมได้อย่างมีประสิทธิภาพ

นอกจากนี้ยังมีมหาวิทยาลัยที่มีผลงานวิจัยเกี่ยวกับพลังงานสะอาดอยู่ไม่น้อย รวมถึงแรงงานที่เคยอยู่ในอุตสาหกรรมเหมืองแร่และพลังงานแบบเดิม ซึ่งสามารถยกระดับทักษะมาสู่ภาคพลังงานใหม่ได้หากมีการสนับสนุนที่เหมาะสม

Localisation: เมื่ออุตสาหกรรมต้องโตไปพร้อมคนในประเทศ

หนึ่งในจุดเด่นของแผนแม่บทคือแนวคิด “Localisation” หรือการสร้างห่วงโซ่คุณค่าภายในประเทศเอง ไม่ใช่แค่การนำเข้าหรือซื้อเทคโนโลยีจากต่างประเทศ แต่เน้นให้มีการผลิตอุปกรณ์พลังงานหมุนเวียนในประเทศ ตั้งแต่แผงโซลาร์เซลล์ กังหันลม ไปจนถึงระบบแบตเตอรี่

ในขณะเดียวกัน รัฐบาลก็วางแผนให้มีการอบรมแรงงานในท้องถิ่นอย่างจริงจัง เพื่อให้ประชาชนมีส่วนร่วมในกระบวนการผลิต ไม่ใช่แค่รับจ้างก่อสร้างเพียงชั่วคราว

ยังมีอุปสรรค แต่ไม่ใช่ทางตัน

แม้แผนนี้จะฟังดูทะเยอทะยาน แต่ก็ยังต้องเผชิญกับความท้าทายหลายด้าน ทั้งระบบโครงข่ายไฟฟ้าที่ยังไม่พร้อมรองรับการผลิตกระจายตัวในระดับสูง ความไม่แน่นอนของกฎระเบียบ และข้อจำกัดทางการเงิน

อย่างไรก็ตาม สัญญาณตอบรับจากภาคเอกชน รวมถึงความสนใจจากนักลงทุนต่างประเทศ ถือเป็นแรงหนุนที่สำคัญ และอาจเป็นตัวเร่งให้เกิดการปฏิรูปด้านพลังงานอย่างเป็นรูปธรรมในไม่ช้า

ประเทศไทยควรมองบทเรียนนี้อย่างไร?

แม้สภาพแวดล้อมระหว่างแอฟริกาใต้กับไทยจะแตกต่างกัน แต่หลายแนวทางในแผนแม่บทนี้น่าศึกษา เช่น การยกระดับพลังงานหมุนเวียนให้เป็นส่วนหนึ่งของระบบเศรษฐกิจ ไม่ใช่แค่เรื่องสิ่งแวดล้อม หรือการกระจายอำนาจการผลิตไฟฟ้าให้เข้าถึงประชาชนและชุมชนในระดับล่างมากขึ้น

ประเทศไทยมีศักยภาพด้านพลังงานสะอาดไม่แพ้กัน และการมีแผนแม่บทที่ชัดเจนแบบแอฟริกาใต้ อาจเป็นจุดเปลี่ยนสำคัญในการสร้างความมั่นคงด้านพลังงานและเพิ่มขีดความสามารถในการแข่งขันทางเศรษฐกิจในระยะยาว

สรุป

“แผนแม่บทพลังงานหมุนเวียน” ของแอฟริกาใต้ ไม่ใช่แค่เอกสารเชิงนโยบาย แต่คือสัญญาณสำคัญของการวางรากฐานใหม่ในระดับประเทศ ซึ่งจะส่งผลทั้งในมิติของพลังงาน เศรษฐกิจ และสังคมในเวลาเดียวกัน

ในยุคที่โลกกำลังเร่งเปลี่ยนผ่านด้านพลังงาน ประเทศใดที่มีแผนชัดเจนก่อน ย่อมได้เปรียบก่อน

คุณคิดเห็นอย่างไรกับแผนพลังงานหมุนเวียนของแอฟริกาใต้? ประเทศไทยควรมีแผนที่คล้ายกันหรือไม่?
แสดงความคิดเห็นของคุณได้ที่ช่องคอมเมนต์ด้านล่าง และอย่าลืมแชร์บทความนี้ให้คนที่สนใจเรื่องพลังงานสะอาดได้อ่านไปพร้อมกัน

Post Views: 85